استغفار

روایات بسیاری از شادی ارواح مومنین به وسیله اعمال نیک بازماندگان

خبرمیدهداز جمله در حدیثی از امام صادق علیه السلام آمده: ان المیت

 لیفرح بالترحم علیه والاستغفار له کما یفرح الحی بالهدیة.

میت به خاطر طلب رحمت و استغفار برای او خوشحال می شود ؛

همانگونه که افراد زنده با هدایا خوشحال می شوند (محجة البیضا ج ۸ ص ۲۹۲)

در حدیث دیگری از پیغمبر اکرم (ص) وارد شده است که فرمود : ان هدایا 

  الاحیاء للا موات الدعا ء و الاستغفار : هدایای زندگان برای مردگان دعا و 

استغفار است .

معاویة بن عمار می گوید : از امام صادق (ع) پرسیدم : چه چیزی بعد از 

 مرگ انسان به سوی او جاری میشود وبه او ملحق می گردد ؟ فرمود:

حجی که از طرف او انجام دهند . و صدقه ای که از طرف او بدهند . وروزه

 ای که از طرف او بگیرند  (بحار) 

سرلوحه هر برنامه

فی وصیَّةِ النبیِّ(ص) لِاَبی ذَرٍّ: عَلَیکَ بِتَقوَی اللهِ فَاِنَّهُ رَاسُ الاَمرِ کُلِّه.

تقوی را سرلوحه برنامه خویش ساز و پرهیزکارش باش.تقوی آخرین خوشنودی خداوند از بندگان است و آخرین خواسته الهی از خلق است پس تقوی پیشه کنید تعظیم و بزرگداشت حقیقی از آن کسانی است که تقوای دل دارند.در حدیثی از پیامبر گرامی می خوانیم که اشاره به سینه مبارک خود کرد و فرمود:

اَلتَّقوی هاهُنا یعنی حقیقت تقوا اینجاست.

آئینه دل چون شود صافی و پاک       نقش ها بینی بر آن از آب و خاک

هم ببینی نقش و هم نقاش را          هم ببینی فرش هم فراش را 

تقوای قلب،در نگهداری دل از وسوسه های شیطانی،از ریا و تظاهر،از انگيزه هاي غير الهی،از شهرت طلبی و امثال آن است.

حفظ قلب از کینه و حسد و خودپسندی و غرور است تقوای قلب،خضوع و فروتنی است خدا را با چشم دل دیدن و قیامت را به یاد داشتن و به فکر حساب و کتاب و رستاخیز بودن است.

چشمی بجو که هر روی خدا دیدن زآنرو که کور چشمی است روی خدا ندیدن

عمری چو پرده بستیم بر دیده خدا بین  عمری دگر بیاید این پرده ها دریدن

العارفُ مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَاَعتَقَها و نَزَّهها عَن کُلِّ ما یُبعِدُها و یُؤبِقُها

انسان دانا کسی است که خود را بشناسد موجبات آزادی خویش را فراهم آورد و نفس را از هر عاملی که باعث دوری از سعادت و کمالش می شود منزه دارد.

حقيقت مرگ

قال رسول الله (ص):ما خُلِقتُم لِلفَناءِ بَل خُلِقتُم لِلبَقاءِ

وَ اِنَّماتُنقَلُونَ مِن دارٍ الي دارٍ

شما براي نابودي آفريده نشده ايد بلكه براي ماندن و

باقي بودن به وجود آمده ايد و با مرگ،تغيير مكان مي دهيد

و از منزلي به منزل ديگر انتقال مي يابيد روزی شخصی در

محضر یحیی بن معاذ گفت:دنیا با وجود مرگ به جوی

نمی اَرزد،يحيي در پاسخ گفت:دنيا بدون وجود مرگ به هيچ          

نمي اَرزد،كه گفته اند:اَلمُوتُ جِسرُ يُوصِلُ الحَبيب الِيَ

الحَبيب.مرگ پلي است كه دوست را به دوست مي رساند.

   گر مرگ رسد چرا هراسم؟      كان راه به توست مي شناسم

   اين مرگ نه باغ و بوستان است گو راه سراي دوستان است 

   تا چند كنم ز مرگ فرياد؟          چون مرگ ازاوست،مرگ من باد

   گر بنگرم آنچنان كه راي است   اين مرگ نه مرگ نقل جاي است

   از خورد گهي به خوابگاهي       و ز خوابگهي به بزم شاهي

   خوابي كه به بزم توست راهش  گردن نكشم ز خوابگاهش      

 

       

                                                           

خداوند به گناهکار سلام میرساند ‘

یکی از چیزهائی که برای تقویت روح بسیار مفید است ،

توبه از گناه است توبه از گناه، برای روح و برای تقویت 

اراده و برای سیرالی الله و پیروز شدن در جهاد اکبر خیلی 

موثر است .

حتی عرفا می گویند اگر کسی بخواهد سیر ملکوتی داشته 

باشد ، منزل اول آن تخلیه است و برای اینکه به اولین منزل 

عرفان برسد ، یکی از مقدماتش ، توبه از گناهان است از نظر

عمل افراد در اسلام هیچوقت به بن بست نمی رسد .

یعنی هیچگاه اسلام به تابعین خود نمی گوید که دیگر تو را

نمی پذیرم در اسلام طرد شدن افراد نیست .

هر چه گناه بزرگ باشد اگر برای گناهکار تلاطم درونی پیدا

شودواز گذشته پشیمان شده و توبه کند و تصمیم بگیرد

که دیگر آن گناه را مر تکب نشود خداوند متعال او را می

بخشد پس اسلام همیشه توبه گناهکاران را می پذیرد.

آنچه از نظر قران و روایات اهل بیت علیهم السلام استنباد

می شوداین است که خداوند نه تنها گناه را می آمرزدبلکه

خیلی زود آشتی می کند در دعای کمیل میخوانیم  که خداوند

سریع الرضا است یعنی زود آشتی می کند و همچنین از

قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام استفاد می شود که

خداوند نه تنها زود آشتی می کند، بلکه کسی که توبه

می کند، پروردگار عالم به او سلام می کند، کسیکه توبه

می کند خداوند علاوه بر آنکه گناهش را می آمرزد ،

حسنه به او می دهد گناهان او را محو می کند و به جای

آن گناهان برای او حسنه نو شته می شود .

و به واسطه توبه ،پروردگار عالم زندگی مرفهی به توبه

کننده عطا می کند همانطور که گناه اثر   وضعی  دارد و

برای گناهکار بد بختی و نکبت به بار می آورد توبه و توجه

به خدا نیزموفقعیت و زندگی خوشی در پی خواهد داشت .

واذا جائک الذین یومنون....... خداوند به پیقمبر اکرم میفر ماید

ای پیامبر ، اگر گناهکار نزد تو آمد اول سلام مرا به او برسان

(روی این نکته دقت بیشتری کنید )   ارحم الراحمین خدا

مبادا گاهی حال یاس از رحمت خداوند بر کسی پیداشود

که درحد کفر است .

آیه می فر ماید وقتی که بنده گناهکار من آمد اول به او سلام

کن وقبل از آنکه توبه اش را قبول کنی به او بگو که خداوند بر

خود نوشته است که گناهکار را بیامرزد و رحمتش را نصیب

گناهکارنماید .بعد می فرماید به او بگو هر کسی از روی

نادانی گناه کند وبعد توبه کرده وخود را اصلاح نماید بداند که

خداحتماً اورا می آمرزد برای آینکه خیلی آمرزنده و مهربان

است در سوره یوسف می فرماید .و لا تا یئسوا من روح الله

انه لا یا یئس من روح الله الا القوم  الکافرین.   یعنی ای

بنده های گناه کارم از رحمت خدا مایوس مشوید یاس از 

رحمت خدا در سر حد کفر است اگر کسی گر چه هفتاد

سال گناه کرده باشد وبگوید خدا دیگر مرا نمی آمرزد گناه

این کفتار و این عقیده یاس از رحمت خدا از گناه هفتاد سال

او بزرگتر است برای آینکه هفتاد سال گناه در حکم  کفر

نیست اما قرآن شریف میفر ماید اگر از رحمت خدا ما یوس

شوی در حد کفر است.

درس اخلاق 4 ( خوش خلقی )

قال رسول الله (ص) فرمود :

اکثر ما تلج به امتی الجنه تقوي الله و حسن الخلق .

بيشتر چيزي كه امتم را به بهشت مي برد تقواي الهي 

وحسن خلق است .

روزي بين حضرت يحيي بن زكريا وحضرت عيسي بن مريم

ملاقاتي دست داد عيسي بر وي تبسم كرد .

يحيي گفت :از چه تو را غافل مي بينم گوئي از قهر الهي

ايمني .عيسي گفت : از چه تو را عبوس مي بينم گوئي

از رحمت باريتعالي مآيوسي ،هر دو گفتند از اينجا نمي رويم

تا وحي نازل گردد كه پروردگار كدام يك از اين دو روش را

بيشتر دوست مي دارد .خداوند به آن دو ،وحي فرستاد ،

فآوحي الله تعالي اليهمااحبكما الي احسنكما خلقآ.

هر يك از شما خلق نيكوتر دارد نزد من محبوبتر است ودر

 واقع   با اعلام اين معيار ،روي گشاده ولب متبسم حضرت

 مسيح را   مورد عنايت بيشتر قرار داد .

امام صادق (ع)فرمود:

خلق نیکو گناه را آب کند،چنانكه خورشيد يخ را آب كند .

مي گويند مردي در زمان پيفمبر (ص)وفات کرد او را نزد

گورکنها بردند آنها نتوانستند چیزی از زمین بکنند .

به پیفمبر (ص)شکایت کردند وگفتند یا رسول الله (ص)

کلنک ما در زمین کار نمی کند مثل اینکه آن را به سنگ

خارا می زنیم ،پيفمبر (ص)فرمودبرای چه ؟

رفیق شما که آدم خوش خلقی بود ،دستور داد ظرف آبي

بيا وريد ،چون آب را آوردند ، حضرت دست مبارك در آن كرد

وبر زمين پاشيد ،سپس فرمود :بكنيد ،گوركنها كندند زمين

مثل ريك نرمي بود كه روي آنها مي ريخت .

گويا رسول خدا (ص)از اظهار تعجب خویش می خواهد

بفهماند ،حسن خلق موجب سهولت امر است در دنيا و

آخرت وبد خلقي باعث دشواري در دنيا وآخرت وسختي

وصلابت زمين از طبيعت خود اوست .

                      

 

بهترین عبادت

قال امير المومنين(ع):

غَضُّ الطَرفِ عَن مَحارم الله اَفضَلُ عِبادَهٍ

علي(ع) فرمود: چشم پوشي از گناه بهترين عبادت است.

اعتراض از گناه و معصيت، علاوه بر قربي خدا، اجر و مزد فراواني در پيشگاه

خدا دارد.

رسول بزرگوار اسلام(ص) در اين رابطه مي فرمايد:

لَرَدُّ المُؤمن حَرامًا يَعدِلُ عِند الله سَبعين حجةً مبرورة

مسلماني كه از يك نگاه اعراض و دوري كند اجر و پاداش حج را در پيشگاه

خداوند دارد.منشأ همه گرفتاريها كه دامنگير انسانها مي شود گناه و

نافرماني از پروردگار سبحان است.

علي(ع) فرمود:

از گناه بپرهيزيد كه ارتكاب گناه موجب حبس روزي مي شود و يا در حديث

ديگر

 امام باقرمي فرمايد:

هيچ نكبتي دامنگير شخصي نمي شود مگر به واسطه گناهي كه مرتكب

شده است.بهترين راه قرب به خداوند پرهيزكاري و اجتناب از گناه است.

     با عبادت نمي توان الله شد         مي توان موسي كليم الله شد

يكي از چيزهاي كه موجب دوري از خدا و ناخوشنودي پيغمبر خدا مي شود

انجام گناه است.هنگامي كه كردار و اعمال انسانها به خدمت رسول خدا

عرضه مي شود اگرگناه در آن ببينندناراحت و اندوهگين مي شوند و اگر

 كردار و اعمالخوب و شايسته ببينند خوشحال مي شوندپس با انجام گناه

به رسول خدا(ص)بدي نكنيد و با عبادت و طاعت خويش رسول گرامي

را مسرور سازيد.

 

 

خودشناسي

خودشناسي شماره ۱

قال علي(ع):

اَفْضَلُ الْعَقْلِ مَعْرِفَةُ الْمَرْءِ نَفْسَهُ فَمَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ عَقَلَ وَ مَنْ جَهِلَها

ضَلَّ.

امير المومنين(ع) فرموده: بهترين تعقل، فكر در خود شناسي است كسيكه

خود را شناخت با چراغ عقل راه سعادت خويش را پيدا مي كند و آنكس كه

 از خود غافل و بيخبر بود به گمراهي ميرود.

در همه عالم يك معرفت وجود دارد و آن معرفت نفس است يعني خود

 شناسي يعني اينكه انسان خود را بشناسد،خود را پيدا كند هر كس خود

 را شناخت خدا را شناخته است.

مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّهُ

خود شناسي كليد خدا شناسي است،مرحوم ملا احمد نراقي

رضوان ا... تعالي عليه در اين رابطه مي فرمايد: شناخت خود،موجب تحصيل

كمالات،تهذيب اخلاق و باعث سعي در دفع رذائل ميگردد.

مَعرفَةُ النّفسِ اَنفَعُ المَعارف

شناخت خود از هر شناختي سودمند تر است.

شناسائي نفس بهترين راه خداشناسي و عالي ترين طريق شناخت حق

 تعالي است. زيرا هنگاميكه  انسان مشغول مطالعه نفس خويش شود به

 چشم عيان خواهد ديد كه از سر تا پاي وجود فقر و احتياج است و هر چه

 دارد عاريتي است.اصل وجودش،زندگيش،دانش و قدرتش،چشم و گوشش،

همه وهمه متعلق به خداست و ازاو سر چشمه مي گيرد. درباره ي اهميت

معرفت نفس همين بس كه حكيم فرزانه حسن زاده آملي (دام ظله العالي)

در اين زمينه مي نويسد:انسان كاري مهمتر از خود سازي ندارد و آن هم مبتني

بر خودشناسي است انسان از طريق خود شناسي به ملكوت آسمان و زمين

نفوذ مي كند و به كمال لايق خويش مي رسد:

توئي خلاصه ايجاد و انجم وافلاك            ولي چه سودكه خودرا نمي کنی ادراک

غرض توئي زوجودت همه جهان ورنه       لما  تكون   في  الكون  كائن  لو  لاك

همه جهان به تو شادندوخرم و وخندان    تو ازبراي چه دائم نشسته اي غمناك

نجات تو بتو است و هلاك تو از تو            ولي  تو باز  نداني نجات  را  ز هلاك

تو مهر مشرق جاني بجيب چشم نهان   تو در گوهر پاكي فتاده در دل خاك

اگر نصيحت و اتو البيوت من ابواب          بگوش حلقه كني از سمك روي بسماك

خودشناسي شماره۲

قال علي(ع):

العارف من عرف نفسه فاعتقها و نزهها عن كل ما يبعدها ويوبقها 

علي(ع) فرمودند:انسان دانا كسي است كه خود را بشناسد،موجبات آزادي

خويش را فراهم آورد و نفس را از هر عاملي كه باعث دوري از سعادت و كمالش

 مي شود منزه دارد.

معرفت نفس،مايه پيروزي و موفقيت انسانهاست و خود ناشناسي موجب

سقوط و تباهي آنان است.

خداوند مي فرمايد:

قل ان الخاسرين الذين خسروا انفسهم

خود باختگان واقعي كساني هستند كه،نفس خود را باخته اند،بزرگترين

 سرمايه هاي عالم براي يك انسان،نفس خود انسان است.انسان نبايد خود

را فراموش كند،نبايد خود را ببازد،نبايد خودش را بفروشد انسان بايد با هواي

نفس خويش مبارزه كند كه اين خود(نفس)فرمان به بدي مي دهد.

این نفس بداندیش به فرمان شدنی نیست    این کافربدکیش مسلمان شدنی نیست      

جز با دم پیران مسیحا نفس این درد              هرگزنشودچاره که درمان شدنی نیست

امام صادق(ع) فرمود:

از هوای نفس خود بر حذر باشید همانطور که از دشمنان خویش حذر می کنید

چون هیچ دشمنی برای آدمیان دشمن تر از پیروی نفس و گفته های انان نیست.

بجان دشمن به غیر از تن نداری                        تن ار کردی رها دشمن نداری

همین ما و منی خصم من و توست                   که خصمی غیر ما و من نداری

سلیمانی بداده خاتم از دست                           و لکن جز خود اهریمن نداری

بکاخت تافته مهری ز روزن                               تو کوری چشم بر روزن نداری

بزن بال و پری بشكن قفس را                          مگر انديشه ي گلشن نداري

به غير از خويشتن رهبر نداري                         به غير از خويشتن رهزن نداري

آري انسان در سايه خود شناسي به مقام انساني و شرافت معنوي خويش

 واقف مي شود و گوهر نفس را از شهوات پست و آرزوهاي باطل و ناروا مصون

 مي دارد.

بر اثر خود شناسي،اين حقيقت روشن مي شود كه منشأ سعادت و رستگاري

هر انساني در نهاد اوست و عامل بدبختي و انحطاطش نيز در خود او است. 

خودشناسي شماره ۳

قال علی(ع):

مَن حاسَبَ نَفسَهُ رَبحَ وَ مَن غَفَلَ عَنها خَسِرَ.

علی(ع) فرمود:آنکس که به حساب خود رسیدگی کند سودمی برد و آنکه در

این کار غقلت نماید زیان می بیند.هر انسانی موظف است در طول شبانه

روز دقایقی از وقتخود را به محاسبه نفس اختصاص دهد و نیک و بد زندگی

خود را یشناسد.

امام موسی کاظم(ع) می فرماید:

لیس منا من لم یحاسب نفسه فی کل یوم .

از ما نیست کسی که هر روز به حساب خود نرسد و عملکرد خود را مورد

بررسی قرار ندهد.آنهایی که در دنیا مراقب عمر و وقت خود نبودند و عملکرد

خود را مورد بررسی و مطالعه قرار نمی دادند و از رهگذر دنیا زات و توشه ای

 با خود نبردند فردای قیامت حسرت می خورند.

قرآن از زبان آنها می فرماید:

یقول یا لیتنی قدمت لحیاتی.

ایکاش در دنیا برای زندگانی امروزم کار خیری انجام می دادم.باید به فکر جایکاه

 ابدی بود و در اطاعت و عبادت خداوند قصور و کوتاهی ننمود که فردای قیامت

 عده ای غبطه می خورند که چرا از فرصتها استفاده نکردند و چرا با دست

خالی از دنیا رفتند.

حضرت آیت الله العظمی سید محمد کاظم یزدی(ره) چقدر

عالی فرمودند:

کاظما تا کی به خواب غفلتی         فکر خود کن تا که داری مهلتی  

کاظما عمرت هدر شد در خیال        شرم بادت  از خدای  لایزال

کاظما از بی خودی سوی خود آی  خرده خرده روی کن سوی خدای

آری باید از خواب غفلت بیدار شد و از مهلتی که به ما داده اند باید نهایت 

استفاده را برد و از بیهوده گویی و تلف نمودن گوهر وقت پرهیز نمود.

امام صادق فرمود:سخت ترین غصه ها از دست دادن فرصت ها است.

چه فرصت هایی را که انسان از دست نمی دهد،شرکت درمجالس وعظ و

خطابه، حضور در نماز جماعت،حفظ شعائر اسلامي،حاضر  شدن در مجالس

قرآني،خدمت كردن به مردم،احترام به پدر و مادر و.... همه اينها  گامي است

به سوي خداوند قادر و متعال و ثمره آن برخورداري از بهشتو نعمتهاي

الهي است.